Fantastik Fantastik Edebiyat Makale Makale

Fantastik Kurgunun Alt Türleri

Düşük Fantezi (Low Fantasy):

İsim biraz garip duruyor ama ileride “Yüksek Fantezi” ismini gördüğünüzde anlam kazanacaktır. Bu alt türü çok net bir şekilde açıklamak zor ancak kısaca şu şekilde özetlenebilir; düşük fantezi (low fantasy) büyünün ve fantastik yaratıkların hakim olduğu bir dünyadan çok, gerçekçi bir dünyanın ve yaşamın konu alındığı fantastik alt türü tanımlar. Genellikle insanlar dışında çok fazla ırk görmeyiz ancak fantastik öğelerin yer almadığı bir durum olsa, tür olarak fantastik olmazdı. Belki bir örnek daha açıklayıcı olacaktır. Conan eserinde, insanların hüküm sürdüğü, Orta Çağ dönemine yakın bir kültürün yaşandığı bir yapı görürüz. Kılıçlar, mızraklar ve oklar temel silahlardır fakat büyü de çok yaygın olarak görünmese de vardır. Ayrıca –sürekli olmasa da- fantastik yaratıklar da karşımıza çıkar.

Bu türü ayırt etmenin bir başka yolu daha vardır. Düşük fantezi eserlerde iyi ve kötü net olarak ayrılmayabilir. Yani iyinin kötüye karşı savaşının konu alındığı eserler çoğunlukla yüksek fantezi türüne ait eserlerdir. Conan, Kılıç ve Büyü Fantezisi içinde de yer alan bir kurgudur.  Bunun dışında Eoin Colfer’in yazdığı “Artemis Fowl” serisi örnek olarak ele alınabilir.

Erotik Fantezi (Erotic Fantasy):

Hem erotik hem de fantezinin aynı anda kullanılması, pek çok kişinin aklına seks fantezileri getirmiş olabilir ama öyle değil maalesef. Fantastik bir evrende, fantastik yaratıkların olduğu bir yaşamda geçen bir alt türdür ancak anlatılan öykülerde cinsellik ön plandadır. İblisler ile insanlar arasında yaşanan bir savaşın sonunda iblis lordunun, rehin aldığı tüm kadınlara tecavüz etmesi ve bu sahnelerin en ince detaylara kadar anlatılması gibi şeyler bu alt türde çokça görülebilen örneklerden biridir. Farklı fantastik ırklar ve türlerle ilişkiler yaygındır. Hikayelerde cinsel ilişkiler, cinsel öğeler sıkça ve detaylı şekilde tasvir edilir.

Gençlik Fantezisi (Juvenile Fantasy):

Bu alt tür, daha çok fantastik kurguda gençlik edebiyatı olarak yer almıştır. Baktığımızda tür olarak ‘fantastik’ yazar ancak alt başlık olarak “Gençler İçin” (Young Adult) ibaresi yer alır. Aslında bu da, fantastik kurgunun bir alt türüdür. Gençlik fantezisinde (Juvenile fantasy) kahramanlar genel olarak çocuk veya yaşça daha genç kişilerdir. Fakat asıl amaç gençlerin kahraman olduğu kurgular yaratmaktan ziyade gençlere ve çocuklara cesaret aşılayan, onlara yol gösteren, öğretici öğeler de içeren kurgular yaratmaktır. Bu tür eserlerde arkadaşlığın önemi, dostluğun gücü, yardımlaşmanın önemi, cesaret, özgüven gibi öğeler hikayenin önemli yerlerinde vurgulanır. Bu alt türe en güzel örnekler, J.K. Rowling’in yazdığı “Harry Potter” serisi, C.S. Lewis’in yazdığı “Narnia Günlükleri” serisidir. Frank Baum’un kült kitabı “Oz Büyücüsü” de bu türe örnek gösterilebilir.

Narnia
Narnia

Kahramanlık Fantezisi (Heroic Fantasy):

Kahramanlık fantezisi alt türü, tek bir ana karakter üzerine yoğunlaşır. Bu alt türde ana kahraman, çok büyük güçlere sahip bir kötüyü yenmek zorunda değildir. Özellikle bu kurgularda bir görev söz konusudur ve çoğunlukla büyülü eşyalar da taşıyan kahramanımız bu görevi tamamlamak için uğraşır. Bu yolculukta zaman zaman ona bazı kişiler yardım edebilir. Bir “Kılıç ve Büyü Fantezisi” kadar epik hikayeler olmak zorunda değildir ancak görevin sonunda ana karakterimiz kahramanca bir yolculuk ve hareket sonrasında görevi tamamlar.

Karanlık Fantezi (Dark Fantasy):

Genellikle korku öğeleri ile süslenmiş bir alt türdür. Karanlık fantezi, fantastik bir evrende geçebildiği gibi günümüzde veya alternatif tarihte de geçebilir. Doğaüstü karanlık güçler, vampirler, mezardan çıkan canlılar, cinler ve hayalgücündeki karanlık düşünceler ve öğeler bu alt türde hikayenin ana parçası olarak karşımıza çıkar. Karanlık fantezi öğeleri, pek çok yerde karşımıza çıkıp diğer alt türlerle sıkça kesişir. H.P. Lovecraft’ın “Cthulhu’nun Çağrısı” ve diğer Cthulhu öyküleri, “Berserk” manga serisi ve “Ravenloft” romanları serisi ve Anne Rice’ın vampir kitapları da bu alt türe örnek olarak gösterilebilir.

Cthulhu
Cthulhu

Kılıç ve Büyü Fantezisi (Sword and Sorcery):

Kılıç ve büyü, fantastik türler arasında en çok karşılaşılan alt türlerden biridir. Adından da anlaşılacağı gibi, kahramanın kılıç ve büyü kullanarak savaştığı, aksiyon ve dövüşlerin hikayede sıkça yer aldığı alt türdür. Kılıç burada dönemin silahlarının genel adını temsil ederken (balta, mızrak gibi), büyü ise mistik büyüler ve gizemi (iksirler, büyülü eşyalar gibi) temsil etmektedir. Bu alt türde ana karakterler genelde ellerinde kılıç ile maceralara koşan kişilerdir. Kılıç ve büyü alt türünde, genel olarak dünyayı etkileyen bir güce karşı verilen savaştan çok kahramanın içsel kavgası, güç arayışı ve kişisel meselesi ön plandadır. Kılıç ve büyü denince akla ilk olarak Robert E. Howard’ın Conan karakteri gelir. Alt türün ismi de zaten Conan’dan sonra ortaya çıkmıştır. “Red Sonja” hikayesi, Michael Moorcock’un “Elric Destanı” kitapları da örnek gösterilebilir.

Komik Fantezi (Comic Fantasy):

Adından da anlaşılacağı gibi, fantastik öğeler kullanılarak eğlenceli ve komik hikayelerin anlatıldığı alt türdür. Anlatımlarda metaforlar ve esprili göndermelere sıkça rastlanır. Kurgu ise epik olmaktan ziyade günlük, eğlenceli maceraları konu alır. Bunun dışında, Yüzüklerin Efendisi (The Lord of the Rings) serisi ile dalga geçen, “Bored of the Rings” veya Hobbit ile dalga geçen “Wobbit” gibi kitaplar da bu alt türe dahildir. Türün en güzel örneklerinden birisi de Terry Pratchett tarafından yazılmış Diskdünya serisi kitaplarından “Büyünün Rengi” (The Colour of Magic) ve “Mort” kitaplarıdır.

Devamı >

Okuduğunuz için teşekkürler

Fikirlerinizi paylaşmanız bizi çok sevindirir.
Yorum yazarak bizi daha iyi içerikler hazırlamak için destekleyebilirsiniz.

Düşüncelerini Paylaş



avatar

Kayra Küpçü

2 Yorum

Yorum yazmak için tıklayın

  • Fantastik kurgunun alt türleri ağaç dalları gibi çoğalıyor, her gün yeni yeni alt türler oluşmaya başlıyor. Örnek olarak ben son zamanlarda bizim günlerimizden başka dünyalara ya da eski tarihi zamanlara düşmüş olan insanlar hakkında maceraları okuyorum, bu da dal fantastik dünyasının ayrı bir alt türü olmuş diye biliriz.

Son Yazılarımız

44. Sayı Spotify’da

44. Sayı Spotify'da